Logo Repositorio Institucional

Por favor, use este identificador para citar o enlazar este ítem: http://dspace.ucuenca.edu.ec/handle/123456789/20169
Título : Elaboración de la hamaca waodani
Autor: Boyotai Enomenga, Juanita Tamaye
Director(es): Nenquihui Nihua, Ricardo Inihua
Palabras clave : Educación Bilingüe
Interculturalidad
Costumbres
Clan
Familia
Enseñanza
Amazonía ecuatoriana
Nacionalidad Waodani
Comunidad Quiwado
Provincia de Pastaza
Fecha de publicación : 11-nov-2014
Paginación: 95 páginas
Editor: Universidad de Cuenca
Ciudad: 
Cuenca
Código Interno : TIB;189
Tipo: bachelorThesis
Abstract: 
Bapa wantepiye millones wadepo bapa monito wemeidi wee wemeidi kewengai ante maniyede ñoo pite nani kewengai ante oyomo pee kaka ente kete kewenani tapa omede pee Amazónica, mani waa impa tomenani beye kete godo badonte ente kewengi ante, ñoo pite keki ante iñomo kete impa weneñede nee gonge tomenga ongingenga nano kete eñeñede nee gonge tomenga ebano keki ante kete eñente keyede nee gonge kee poganpa tomenga waoka ponemai aye ebano iin ante kee bai, tomenga wimogain kewente kee poganpa ante, tome ñoo iñomo intapa ebano moimoga momo kee bai manomai kedanitapa onte kewengi ante. Tomenga wiwa iñonte babe godo tomaa waa impa ante kee tome edenenani gameno ante agadanimpa nani kete eñeñede waiwoke aye tomenga ebano kete eñegakai ñoo pite manomai ñowo impa ebano kete tiñe eñegidani, tome nagi wiwa iin iñomo impa Wiñenani eñenanipa ebano edenenani kee bai tomaa nangi wiwa iin monito memeidi kewengai wii eñeneinanipa, tomaa mani ante aninke eñenamai inanipa edono wenpoidi pete maidani pedani ante, edono ponani aye ekanoidi imoni ante kedanipa. Mani beye manomai kekeboimpa ante ketabopa tome ñoo beyenke ante ebano pidani ante inkete monito edenenani inani beye wii peidente iin beye, aye baa a ante nani iin beye, edo iin ñowo edenenani wadepo bayonte kewenke nani pone, tome nangi wodo tomanani waodani teke ñoo pidanipa, de ampa menkayonta beye tedete ante aye mono memeidi nente kewengai ebano kete ee nengi ante Waodani. pite ñoo iñomo impa nani kowe neeni mani inkete edenenani baa ananipa ñoo beye wii aidenanipa, adamai inanipa tomenani memeidi kedi inkete, monito wemeidi beye ante tedete ate, ebano ñow pidanitawo nano wenani beye ante mani intapa waemo godonte engi ante bai, mani nani kee bai de ampa ñowo nani kenkade keweñomo mani beye ante proyecto yewemonte impa ate eñekedanimpa ante neeni keweñomo wodo dee bate iin wedinke tomaa, monito wenani gameno odomonamai inte ate akedanimpa edono pete pomo imo ante kino ante ñoo tedenani ante ankekaimpa, wadonke eñente inanipa ñoo iñomo wabano te kontate ongongi iin ante aye maninke gokeboimpa oyomo tomaa bee tente amo eñenginani ante ñowo edenenani beye wiwa inte beye ñowo nee gonge. Wabano ante wenpoidi nanikabo nani keweñomo odomonamai inani ante impa mani bey edenenani eñenamai inanipa ñoo piki beye ante, tomeñomo kewenani edemo eñenamai inanipa tome ñoo ante tedete ate. Boto ante yewemo iñomo wii ante kepa tomaa iñentobe waa kekimo ante ñowo edenenani inanite ante aye teke edenenkedani wii ponenanipa memeidi kegai wenpoidi odomonamai inte beyenke, wii kete keki impa adoke ome kete odomonte tedete manomai kete kekimpa ante ñoo beye nangi waemo impa tomemo ponente ee nengi ante monito egankado kewenginganka. Mani kebopa ponente menkayonta adani beye manomai kete tomanani inani mani menkayonta yewemonte iin inte adani ate eñekedanimpa ante ebano wiwa iin iñomo nanikabo bee tente ate eñekedanimpa kowe memeidi kegai ñoo piki ate eñengi wadepo wadepobe pompa memeidi kegai kowe wadepowe negonge iñede kete ponanipa ponente keki ante, wii giñente inkedaninpa edenenani tomenani wemeidi kee inkete inkedaninpa waemo ate inkedaninpa ponente edono pete ponani ante eñekedanimpa. Ñoo piki wodo mani emewo wadepo bayonte nangi ante tededanipa, tome iñomo edenenani eñenamai inanipa ebano kete ñoo piki iin ante, tome wiwa iin iñomo impa ebano kete wokemiñengi iin ante ñoo piki, mani wiwa iin iñomo impa wenpoidi edemo adamai inani beyenke impa, odomonamai inte beyenke, tome nanikabo kewenani tomeñomo Kiwado, manomai ante beyenke edemo keki impa diki minte ebano kete wado nani pone baki ante kepa godomenke kee goki ante mani wenpoidi nani nangi kete wee beyenke, nano toniadani, geña kedani aye nanikabo wii ponenamai inte beyenke wemeidi kegai. Nani wemeidi kegai ante Provincia Pastaza nani keweñomo, kenkade nani keweñomo Waodani Kiwado kewenanipa nangi ñoo pite eñenani tomenani inanipa geña kedani nani okiekawo Amwae, godo kedanipa ponente nangi ponente waa ate beyenke tomenani kee, nani adoke ñoo pite beyenke, pankadaniña ante kedanipa geña bee tente waa kete ee nente kewengi monito memeidi kegai ante nenginani nanikabo kewenani aye anomai oyomo kewenani beye ante.
Resumen : 
En la Amazonía Ecuatoriana en un territorio de unos 30 mil km2 entre los ríos Curaray y Napo encuentra hogar de la nacionalidad Waodani en las provincias de Pastaza, Napo y Orellana. En 1990 lograron el reconocimiento de su reserva sobre 612.000 hectáreas que colidan con el Parque Nacional Yasuní. Se estima que su población la forman aproximadamente tres mil habitantes (3.000) en censo del año 2007, en el año 2013 la gente Waodani superamos de cuatro mil habitantes (4.000) dentro de este territorio se encuentra la comunidad de Quiwado a unos 45 minutos de vuelo desde la Shell hacia la comunidad de Quiwado, aproximadamente de 42habitantes, unidos por su lengua propia Wao-tededo. El pueblo Waodani se conforma por quince clanes. La unidad básica del mundo Waodani de la comunidad de Quiwado es el nanicabo que lo constituyen familias ampliadas compuestas por seis a diez familias nucleares alrededor de un anciano o anciana que viven bajo el mismo techo. La unión de varios nanicabo se denomina huaomoni. Los huaomoni son de carácter (endógamo), los matrimonios se dan entre primos cruzados. Es decir, el varón puede desposarse con una prima hija de algún hermano de su madre o hermana de su padre. Para el Waodani el bosque es su casa y ahí encuentra protección de todo lo externo que en su cosmovisión es inseguro. También cree que los animales tienen alma y en esta creencia basan su respeto hacia ellos. Se consideran descendientes de la unión del jaguar y el águila y se autodefinen como un pueblo guerrero. Cuando los Waodani cazan con sus cerbatanas lo consideran una cosecha de los árboles para su alimentación y se restringe a monos, aves y pecarís, etc. En su dieta también son importantes la pesca, la yuca, los plátanos que siembran y la recolección de frutos silvestres.
Grado Académico: 
Licenciado en Ciencias de la Educación con mención en Educación Intercultural Bilingüe
URI : http://dspace.ucuenca.edu.ec/handle/123456789/20169
Aparece en las colecciones: Tesis de Pregrado

Ficheros en este ítem:
Fichero Descripción Tamaño Formato  
TESIS.pdfversión presentada (texto completo)1.83 MBAdobe PDFVista previa
Visualizar/Abrir


Este ítem está protegido por copyright original



Este ítem está sujeto a una licencia Creative Commons Licencia Creative Commons Creative Commons

 

Centro de Documentacion Regional "Juan Bautista Vázquez"

Biblioteca Campus Central Biblioteca Campus Salud Biblioteca Campus Yanuncay
Av. 12 de Abril y Calle Agustín Cueva, Telf: 4051000 Ext. 1311, 1312, 1313, 1314. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H00-21H00. Sábados: 08H00-12H00 Av. El Paraíso 3-52, detrás del Hospital Regional "Vicente Corral Moscoso", Telf: 4051000 Ext. 3144. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H00-19H00 Av. 12 de Octubre y Diego de Tapia, antiguo Colegio Orientalista, Telf: 4051000 Ext. 3535 2810706 Ext. 116. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H30-19H00