Logo Repositorio Institucional

Por favor, use este identificador para citar o enlazar este ítem: http://dspace.ucuenca.edu.ec/handle/123456789/20035
Título : La fundación de la comunidad Shuar Napurak del cantón Yacuambi, provincia de Zamora Chinchipe
Otros títulos : Matsatkamu yakumnumia irutkamu napurak itiura najanamuit, matsatkamu Samuria Chinchipnumia
Autor: Kunchike Ijisam, Sergio Ambrocio
Wisum Awak, Ángel
Director(es): Ramírez Pitizaca, Ángel Manuel
Palabras clave : Educación Bilingüe
Interculturalidad
Costumbres
Tradiciones
Comunidad Shuar Napurak
Provincia de Zamora Chinchipe
Cantón Yacuambi
Fecha de publicación : 11-nov-2013
Paginación: 92 páginas
Editor: Universidad de Cuenca
Ciudad: 
Cuenca
Código Interno : TIB;82
Tipo: bachelorThesis
Abstract: 
Yama tesamuka itiura iruntraniun juarkiarmia nuna aujmatui, shuarka nekaska entsa paka tepakmanum chinchipia timia pastasa timiai, irutkamu samurka kapit Alonso de Mercadillo naartin najanamuiti nekaska uwi 1549, yama pujusmaka Intiankas, kakas nuya kurintsaiti, tura yama shuara uuntrinkia uunt Miguel Ijisam Taantuyayi nii newe Rosario Naanch, yama shuarka Muruna Santiaknumia armiayi, irutkamu Makas, Mente, Yumunk intiankas,wirim, kakas nuya Makumia, tura shuar iruntramunam shuar Achuarnum pachinkiamiyi muruna santiaknum nekaska waari amiania nui. Shuara najantairinkia tii nukap najanin ainiawai nii utsumamurin takakmastasar: sukun, tsatsan, tawaspan, tentemnasha yajasma nuapejai, tura arakmatniunka nuwa aramau armiayi, tura aishmanka waaka wainkiatniun, eamkatniun nuya namak achichtinian, tura unuimiartinniaka tuntuinmani unuimiatan juarkiarmiayi nekaska Muruna Santiaknumajai, tura yamaikia nakak unuimiata jimiara chichamjainiaiti, jamunmanka nekaska iwishniuiti tsuakratniuka nii shuar jainiakuinkia, tsuakratn ajastaska nekaska nateman umar ijiarmak kakaram ajawaiti, nuya tesamu jimiarnumka nekaska itiura Ijisam shuar iruntratniun juarkiarmia nuna tura yaa armia nii uuntri anamrarua nuna aujatmaji, nekaska penker pujustinian papi umpuarman takusartinian, tura juka nekaska nii shuarak tesanairar matsamsarmiayi, iruntramu, matsatkamu nuya uunt matsatkamunam, nuya kuit wainkiatniunka ajanmanian warinkiasha suratmakar taku armiayi, yamaiya juinkia shuarsha kakaram chichatainiam pachinia nisha takakmas paantin ajakiar wenawai, iruntramunam anamkar jimiara uwi takakmasar jiniainiawai, tura juka ataksha anaikiamnia ainiawai, nuya tesamu aintiukka nekaska pujusarman, urutma shuara nuya jeesha urukuya nuna, aitkiasank jeaka 18 nuya 20 nekapak armiayi esantinkia nuya wankantinkia 8 m.nuya 7 m. yakirinkia armiayi,tura yamaiya jeaka apach jea ainiawai nekaska kaya jea, nunka iniarkamujai, numijai, apachi kampankarijai nurancha irunui, nii tiura kuitrinniuit imiatrusank, yaunchuka 23 shuar juarkiarmiayi tura yamaikia 150 shuar ainiawai.
Resumen : 
El primer capítulo nos habla de los antecedentes, se conoce el origen de la nacionalidad shuar ocupa una gran extensión desde el río Chinchipe, hasta el río Pastaza. La ciudad de Zamora fue fundada por el Capitán Alonso de Mercadillo en 1549. Los primeros asentamientos fueron: Limón Indanza, Kalakras, y kurints. Las primeras autoridades fueron don Miguel Ijisam Taant y su esposa Sra. Rosario Naanch. La primera familia procedía de la provincia de Morona Santiago, Macas, yampis, Wirimi, Kalakras y Makuma. Se afilió a la Federación Interprovincial del Centro Shuar-Achuar, con sede en la provincia de Morona Santiago. En la artesanía hacen muchos materiales de uso personal y familiar como: el canasto, el cernidero, la corona de plumas de aves de vistosos colores y pieles de animales silvestres. La agricultura a cargo de la mujer, el hombre se dedica a la cría de ganado vacuno la caza y la pesca. La educación, se inicia con la escuela radiofónica bicultural shuar en la provincia de Morona Santiago, actualmente se imparte una educación bilingüe. Dentro de la brujería y enfermedad, el brujo es el tutor y defensor del grupo familiar. El poder espiritual lo obtienen a través de bebidas alucinógenas. El capítulo II se refiere a la organización y estructura, la familia Ijisam, fue la que dio inicio a la formación de la comunidad, nombraron a sus representantes, con personería jurídica reconocida por el Ministerio de Bienestar Social. Los grupos sociales estaban divididos por categorías: los Centros, las asociaciones y la federación. El capítulo IV se refiera a la vivienda y población los antepasados tenían viviendas primitivas de 18 a 20 m., de largo, por 8 m. de ancho y 7 m., de altura.
Grado Académico: 
Licenciado en Ciencias de la Educación con mención en Educación Intercultural Bilingüe
URI : http://dspace.ucuenca.edu.ec/handle/123456789/20035
Aparece en las colecciones: Tesis de Pregrado

Ficheros en este ítem:
Fichero Descripción Tamaño Formato  
Tesis digital.pdfversión presenta (texto completo)65.81 kBAdobe PDFVista previa
Visualizar/Abrir


Este ítem está protegido por copyright original



Este ítem está sujeto a una licencia Creative Commons Licencia Creative Commons Creative Commons

 

Centro de Documentacion Regional "Juan Bautista Vázquez"

Biblioteca Campus Central Biblioteca Campus Salud Biblioteca Campus Yanuncay
Av. 12 de Abril y Calle Agustín Cueva, Telf: 4051000 Ext. 1311, 1312, 1313, 1314. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H00-21H00. Sábados: 08H00-12H00 Av. El Paraíso 3-52, detrás del Hospital Regional "Vicente Corral Moscoso", Telf: 4051000 Ext. 3144. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H00-19H00 Av. 12 de Octubre y Diego de Tapia, antiguo Colegio Orientalista, Telf: 4051000 Ext. 3535 2810706 Ext. 116. Horario de atención: Lunes-Viernes: 07H30-19H00